Caretta Caretta türü deniz kaplumbağalarının Türkiye'deki en önemli yuvalama kumsallarından biri olan Antalya'nın Kaş ilçesindeki Patara Plajı'nda, 2022 yılı deniz kaplumbağası üreme sezonu 253 yuva ile sona erdi ve 17 bin yavru caretta denizle buluştu.
Patara kumsalında mayıs ayı ortalarında başlayan yuvalama sezonu, son caretta caretta yavrularının da denize ulaşması ile birlikte eylül ayının son günlerinde sonlandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü destekleri ile Pamukkale Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Eyüp Başkale başkanlığında yürütülen koruma projesi kapsamında, 17 binin üzerinde yavru denizle buluştu.
'Anne Kaplumbağaların Tüm Ölçümleri Alındı'
Yapılan saha çalışmalarında yuva yerleri tespit edilerek yuvaların kafeslerle koruma altına alındığını belirten Prof. Dr. Eyüp Başkale, “Gönüllü ekipler tarafından korunan yuvaların yavru çıkış zamanları takip edilerek çıkan yavruların denize güvenle ulaşması sağlandı. Karşılaşılan anne kaplumbağaların tüm ölçümleri alındı ve her birine özgü birer numara verilerek markalama işlemi yapıldı. Böylece daha sonra yeniden yuvalamaya gelecek anne kaplumbağaların da gelişimi takip edilebilir oldu" diye konuştu.
Sıcaklık değişiminin tespiti için hem kumsala hem de yuvalara sıcaklık ölçer cihazlar yerleştirilerek veriler aldıklarını anlatan Prof. Dr. Başkale, “Hem küresel sıcaklık etkisinin deniz kaplumbağaları üzerindeki etkisi hem de kumsal sıcaklığının genel değişimi değerlendirildi. Bu kapsamda oluşan yavruların cinsiyet oranları da sıcaklığa bağlı hesaplandı. Yuva koruma ve izleme çalışmalarının yanında diğer bilimsel çalışmalar için de bazı doku örnekleri alınarak, laboratuvarda incelenmek üzere muhafaza edildi" dedi.
En Çok Yuva 2019'da Oluştu
4 yıldır Patara Kumsalı'nda ekibiyle koruma ve izleme çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Prof. Dr. Başkale, bu sürede her yıl artan oranda yuva sayılarına ulaştıklarını, en yoğun yuvalama zamanının 434 yuva ile 2019 yılında pandemi döneminde olduğunu belirtti. Prof. Dr. Başkale, geçen yıl da yaklaşık 22 bin yavruyu denizle buluşturduklarını kaydetti.
Ölüm Nedenleri; Plastik Kirliliği, Olta Misina Atıkları'
Çalışmaları yürüten ekipten Ayfer Şirin, doktora çalışmasını deniz kaplumbağaları üzerine yaptığını, yuva koruma çalışmaları yanında ölü ya da yaralı karşılaşılan deniz kaplumbağaları üzerine incelemelerde bulunduklarını belirtti. Bu sezon geçen yıllara oranla birçok deniz kaplumbağasının ölü olarak kıyıya vurduğunu ve bu kaplumbağaların ölüm nedenlerini araştırdıklarını, sonuç olarak plastik atıkların oluşturduğu kirliliğin ve olta- misina gibi atıkların bu hayvanların ölümüne sebebiyet verdiği sonucuna ulaştıklarını söyledi.
Gece Sahile Giriş Yasaktı
Nesli tehlike altındaki bu canlıların korunması için yürütülen çalışmalar kapsamında Patara Plajı'nın korunmasının da yuvalama alanlarının korunması adına büyük önem arz ettiğini belirten Şirin, “Plaj, kaplumbağaların yuvalama zamanı olan akşam saatlerinde tamamen kullanıma kapatılarak, koruma altına alınmaktadır. Akşam 20.00'den itibaren kapatılan plaj sabah 08.00'de kullanıma açılmakta, böylece hem anne kaplumbağaların tehdit edici bir unsur olmadan rahatça yuvalamaları hem de yavru kaplumbağaların güvenle denize ulaşmaları sağlanmaktadır" dedi. (Mehmet Çınar- DHA)
